| گفته شده است بهترین راه برای پیش‌بینی آینده، ساختن آن است، ولی آیا ساختارهای کنونی نهادهای تصمیم گیر ساخت و ساز کشور چنین قابلیتی را ایجاد می کند؟ به دلایل مختلفی پاسخ این سوال منفی به نظر می رسد. نگاهی به تعداد بالای حوادث جانی و مالی، کند بودن روند اجرایی کارها، مصرف بالای انرژی در حین و پس از ساخت ساختمان، تخلفات متعددی که با روح شهرسازی پایدار در تعارضند و وجود برخی روندهای غیراصولی چرخه طراحی، ساخت، تخریب، بازیافت و نوسازی شاهدی بر این مدعا هستند. | |
|
در ساز و کارهای کنونی نظام مهندسی ساختمان، جایگاه نوآوری، خلاقیت مهندسی، پژوهش کاربردی و پاداش به نوآوری مدبرانه در ساخت و سازهای شهری کجاست؟ چند درصد از مصالح ساختمانی ناشی از تخریب ساختمان ها وارد فرایند بازیافت و استفاده مجدد می گردد؟ مسئولیت سازمان نظام مهندسی ساختمان در قبال تلفات انرژی در زنجیره تأمین صنعت ساختمان چیست؟ آیا رابطه نظام مهندسی و شهرداریهای کشور از دیدگاه تعارض منافع ذینفعان این دو سازمان تحلیل شده است؟ در تعریف نظام مهندسی سازمانی است مردمی یا دولتی؟ در عمل جایگاه نظام مهندسی ساختمان کدام صورت را تداعی می کند؟ سازمان نظام مهندسی یک سازمان بوروکراتیک است یا یک سازمان چابک و نوآور؟ و بسیاری سوالات دیگر… چگونه نظام مهندسی ساختمان می تواند به مسئولیت اجتماعی خود به درستی عمل کند؟ مسئولیت اجتماعی نهادهایی چون سازمان نظام مهندسی ساختمان، بر سه پایه اصلی پاسخگویی، شفافیت و پایداری استوار است. اگرچه هر سه پایه فوق مهم و قابل تأمل هستند، این نوشتار بر اصل سوم یعنی توسعه پایدار تأکید دارد. روند تفکر پایدار ریشه در تاریخ دارد. اگر ما به ساختمانهای تاریخی یزد، شیراز، بندرعباس، تبریز، اصفهان و… نگاهی بیاندازیم نشانه های متعددی از انعطاف، تنوع، انطباق طبیعی و دقت در طرح و اجرا شاهدیم. چه نهادی و چگونه این جریانهای سازگار با طبیعت را ایجاد کردند؟ آیا در رویه های کنونی ساخت و ساز کشور جایگاهی برای بادگیرها، آب انبار، مصالح بومی، بازیافت مصالح و… وجود دارد؟ سازمان نظام مهندسی و سایر نهادهای تصمیم گیر کشور چه جهت گیری در این زمینه ها دارند؟ بنا بر گزارش شورای ساختمان سبز ایالات متحده، سهم ساختمانها در بحران گرمایش زمین، نگران کننده است. ساختمانها در امریکا مسئول 70٪ از کل مصرف الکتریسته، 39٪ از کل انرژیهای پایه مانند سوخت،12٪ از آب آشامیدنی،40٪ از مصالح خام کل دنیا (3 میلیارد تن) و136 میلیون تن ضایعات ساختمانی ناشی از تخریب در امریکا هستند. پس از یک دوره اصراف و تبذیر در مصرف انرژی، مصالح ساختمانی و … دنیا به سمت صرفه جویی در مصرف منابع حرکت کرده است تا جایی که پس از مفاهیم ساختمان سبز و ساختمان پایدار، مفهوم ساختمان زنده مطرح شده است. در مفاهیم ساختمان پایدار، ساختمان زنده به عنوان ساختمانی با تأثیر سالانه‌ی صفر بر محیط تعریف شده است. این مساله شامل انرژی، آب، پاکسازی ضایعات و بدون آلودگی بودن است. نمونه های زیر نشان می دهد چگونه سازمان نظام مهندسی ساختمان می تواند با حمایت از نوآوری به پایداری ساختمانهای شهر کمک کند:
به عنوان حسن ختام این نوشتار به گفته اولیه تأکید می شود، که اگر ما روش کار و زندگی خود را عوض نکنیم، هیچ آینده ای وجود ندارد و اگر ما پذیرای تغییر باشیم، آینده را به زیبایی هر چه تمام تر خواهیم ساخت. در چنین آینده ای سازمان نظام مهندسی ساختمان نقش تعیین کننده ای دارد، به شرط آنکه در ساختار جدید آن فضا برای انعطاف، روزآمدی، چابکی، خلاقیت و نوآوری فراهم باشد. |
|