برخی نظرات در مورد جدا شدن مجدد راه و ترابری از مسکن و شهرسازی
از زمانی که ادغام وزارت راه و ترابری با مسکن و شهرسازی با هدف تقلیل وزارتخانه ها صورت گرفت و وزارت راه و شهرسازی تشکیل شد ، اظهارات زیادی را در رابطه با مثبت و یا منفی بودن این ادغام شاهد بودیم . برخی معتقدند ؛ دو وزارتخانه مذکور به خاطر حجم وسیع کار ها نباید باهم ادغام می شدند و برخی دیگر عنوان می کنند که این دو وزارتخانه از یک جنس نیستند و کار از اساس غلط است .
امروز می خواهیم این طرح دولت و تصویب شدن از سوی مجلس را از این جهت که مثبت یا منفی بوده است ، از زبان نمایندگان مجلس شورای اسلامی بررسی کنیم . این بررسی زمانی با اهمیت تر می شود که اخیرا بحث ادغام وزارت ارتباطات و فناوری با راه و شهرسازی مطرح شده است تا به قولی وزارتخانه ای با نام وزارتخانه امور زیربنایی با وزیری علی نیکزاد شکل بگیرد .
راه و شهرسازی باید تفکیک شود
ابراهیم نکو ، نماینده شهرستان رباط کریم و بهارستان و دبیر کمیسیون اقتصادی مجلس در رابطه با ادغام وزارت مسکن و شهرسازی با راه و ترابری به خبرنگار ما گفت : اگر از جنبه تخصصی به این موضوع نگاه کنیم؛ با توجه به وسعت کار و پیچیدگی های موجود ، انتظار نتایج مثبت را نباید داشته باشیم و به همین خاطر اعتقاد دارم که اگر در حال حاضر این دو وزارتخانه از هم جدا شوند ، می تواند در توسعه هر حوزه تاثیربسزایی داشته باشد .
اینکه این ادغام صورت گرفته با چه نیتی بوده است را نمی خواهیم زیر سوال ببریم اما معتقدیم؛ صرفه جویی هایی صورت پذیرفته ، نسبت به نتایج بسیار کمتر بوده است . اگر هر کدام از این وزارتخانه ها به تفکیک کار می کردند به مراتب نتایج بهتری به همراه داشت . به نظر بنده با ساز و کار های دیگری در بحث صرفه جویی می توانستند موفق باشند . ما به طور کلی بهره ای ازاین ادغام نبرده ایم و اگر اقدام جدی برای تفکیک و جداسازی وزارتخانه ها صورت گیرد ، می تواند کارآمدتر باشد .
وی افزود : از آنجاکه براساس این ادغام قرار شد اقدامات وسیعی در قالب یک وزارتخانه صورت گیرد ، به همان اندازه هم پتانسیل کوتاهی و کاستی ها فراهم است .
نماینده مردم رباط کریم و بهارستان در پاسخ به این سوال که اخیرا شنیده می شود ؛ وزارت ارتباطات قرار است با وزارت راه و شهرسازی ادغام شود و آیا شما اطلاعی از این موضوع دارید ، گفت : بله بنده در جریان این کار هستم . تلاش هایی برای این کار صورت می دهند اما به نظر بنده با این ادغام مشکلاتی که برای وزارت راه و شهرسازی برشمردیم را در وزارتخانه تازه تاسیس احتمالی نیز شاهد خواهیم بود . به نظرم این به بیراهه رفتن است و وقتی ما می توانیم وضعیت فعلی را سامان بدهیم ، چرا به ادغامی فکر می کنیم که هیچ تغییری در بحث صرفه جویی ایجاد نمی کند .
وی در پاسخ به این سوال که آیا شما احساس می کنید ادغام های صورت گرفته در جهت صرفه جویی از طرف دولت است یا اینکه این اقدام اهداف دیگری مانند حمایت هرچه بیشتر دولت از وزیر راه و شهرسازی برای کاندیداتوری احتمالی در انتخابات ریاست جمهوری دارد ، گفت : این هم می تواند یک نظریه باشد و با توجه به نزدیکی انتخابات ریاست جمهوری خیلی احتمالات و گمانه زنی ها می تواند وجود داشته و افراد می توانند برداشت های متفاوتی داشته باشند اما حرف من این است که در هر صورت دولت ومردم متضرر می شوند .
دبیرکمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی خاطر نشان کرد : بنده معتقدم ضمن اینکه باید وزارتخانه ها را تفکیک کرد ، باید در هر حوزه هزینه هایی صورت گیرد که کار تخصصی تر شود و در حوزه های وزارتخانه ها شاخه های مختلف ایجاد کنیم . حتی نیرو استخدام کنیم و وزارتخانه را بزرگ تر کنیم تا نتایج بهتری حاصل شود .
وی در پاسخ به سوال مبنی بر اینکه آیا شما طرحی برای جدایی و تفکیک دو وزارتخانه راه و ترابری ومسکن و شهرسازی از وزارتخانه حال حاضر دارید ، گفت : بنده به طور حتم پس از بهبود وضعیت اقتصادی کشور دراین زمینه تلاش خواهم کرد که طرحی ارائه دهیم و رایزنی هایی با نمایندگان مجلس شورای اسلامی خواهیم داشت .
تفکیک به صلاح نیست
علی اکبر آقایی ، رئیس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی هم در رابطه با ادغام وزارت راه و شهرسازی گفت : ادغام وزارتخانه ها الزام قانون و برنامه بود ، بنابراین اگر می شد که روی این طرح کار کارشناسی انجام گیرد ، قطعا استقلال وزارت راه و ترابری بسیار بهتر بود اما چون در اجرای قانون برنامه پنجم وزارتخانه ها باید کاهش پیدا می کردند ما این دو وزارتخانه را ادغام کردیم . البته چنانچه بقیه مشکلات و حاشیه های جانبی از نظر منابع و اعتبارات و نظایر آن حل شود در خصوص اصل مدیریت مشکلی نخواهیم داشت .
وی در پاسخ به این سوال که شما در آن زمان با ادغام این دو وزاتخانه موافق بودید ، گفت : بله ، در آن زمان برای کاهش تشکیلات اداری بنده موافق بودم اما در عمل شاهد بودیم که این کاهش باعث کاهش نیروی انسانی هم نشد و صرفه جویی هم حاصل نگردید .
آقایی در پاسخ به این سوال که شما تا چه اندازه با تفکیک دو وزارتخانه راه و ترابری و مسکن و شهرسازی موافقید ، گفت : مگراینکه این طرح دو سوم آرا را کسب کند چرا که طرح خلاف قانون برنامه است که آن هم بسیار مشکل است و این میزان رأی را کسب نمی کند . هرچند معتقدم حتی اگر رای هم بیاورد این جدا کردن به صلاح نیست . مشکل مدیریت درصد کمی تاثیرگذار است و بودجه بیشترین تاثیر را در موفقیت یک دستگاه یا وزارتخانه می گذارد و اگر منابع و اعتبارات لازم را داشته باشیم ، قطعا مدیریت منسجم می شود و متعاقب آن عوامل اجرایی را تقویت می کند .
وی در رابطه با ادغام وزارت ارتباطات و فناوری با وزارت راه و شهرسازی و اینکه دولت چه هدفی را از این کار دنبال می کند ، گفت : هدف دولت حذف وزیر ارتباطات است ( با خنده ) وگرنه چه الزام قانونی برای کاهش وزارتخانه ها داریم . به نظر من این ادغام انگیزه تخصصی ندارد . آقای نیکزاد هم تا اندازه ای توانایی دارد و افزایش کار دلیل بر توانمندی افراد نیست .
احمد توکلی ، عضو کمیسیون برنامه و بودجه هم در رابطه با اثرات این ادغام گفت : بنده از اول با این ادغام مخالف بودم به خاطر اینکه این دو وزارتخانه سنخیت چندانی باهم ندارند . شهرسازی یک مقوله اجتماعی ، معماری و مهندسی است و راه سازی فنی – عمرانی است .
راه و ترابری مسائلی همچون کشتیرانی ، پل سازی و راه سازی را شامل می شود اما در شهرسازی مسائلی همچون طراحی شهری ، کالبد روستایی و مسائل اجتماعی و عناصر فرهنگی بسیاری وجود دارد و به نظر من این موضوع را نمی توان ادغام نامید و بیشتر شبیه انضمام است . ادغام زمانی به کار می آید که سنخیت دو وزارتخانه به هم نزدیک است و برای صرفه جویی در هزینه ها صورت می گیرد . این دو وزارتخانه غیر همگن فقط به هم چفت می شوند و بدون اینکه صرفه جویی صورت گیرد ، فقط یک وزیر کم می شود و به طور طبیعی باید انتظار داشت که توفیقی حاصل نشود و اگر حاصل شود معجزه است .
توکلی در رابطه با ادغام وزارت ارتباطات و فناوری با راه و شهرسازی گفت : اگر این اقدام صورت گیرد به اصطلاح خودمان قوز بالا قوز می شود و حدس من این است که مجلس با این طرح موافقت نمی کند .
با تقویت زمزمه تجزیه وزارت راه‌وشهرسازی در روزهای گذشته توسط برخی نمایندگان مجلس، رییس کمیسیون عمران مجلس به عنوان مرجع تخصصی رسیدگی به هر طرح یا لایحه احتمالی در این خصوص اعلام کرد: الان وقت مطرح کردن چنین مباحثی نیست و برای پایان دادن به ادغام وزارت مسکن و وزارت راه زمان مناسبی لازم است.
یکی از نمایندگان اقتصادی رییس‌جمهور منتخب که گفته می‌شود او یک گزینه برای پست وزارت راه‌وشهرسازی در دولت یازدهم است، اعلام کرد: ادغام وزارت مسکن و وزارت راه باعث شد بخش حمل‌ونقل و سهمی که این بخش در تولید ناخالص داخلی دارد، لطمه ببیند و مورد غفلت واقع شود. اکبر ترکان سپس به صراحت اعلام کرد: وزارت راه‌وشهرسازی در دولت یازدهم حتما باید تجزیه شود و دو وزارتخانه مستقل دوباره احیا شوند.
به دنبال این اظهارنظر نماینده رییس‌جمهور منتخب، برخی سایت‌ها اوایل این هفته از تدوین طرحی با امضای 70 نفر از نمایندگان مجلس خبر دادند که محتوای این طرح جداسازی دو وزارتخانه راه‌وترابری و مسکن‌وشهرسازی را شامل می‌شود.
احمد جباری یک عضو کمیسیون عمران مجلس درباره این طرح به «ایسنا» گفته است: در دو سال گذشته شاهد افت توجه به بخش راه هستیم و با ادغام راه و مسکن، مدیریت وزارتخانه وقت کافی برای رسیدگی به هر دو بخش را ندارد.
با این حال، روزگذشته رییس کمیسیون عمران مجلس، تدوین طرحی برای جداسازی این دو وزارتخانه را شایعه عنوان کرد و گفت: طرح تفکیک وزارت راه و شهرسازی به صورت رسمی مطرح نشده است و فعلا زمان مناسبی برای طرح آن در مجلس نیست، اما می‌توان با بررسی‌های کارشناسی و در زمان مناسب، این موضوع را پیگیری کرد.
مهدی هاشمی با تاکید بر اینکه بحث تجزیه وزارت راه‌وشهرسازی فعلا در حد حرف‌ها و شنیده‌ها است، گفت: این اظهارات هنوز رسمی نیست و فقط از طرف برخی از نمایندگان مطرح شده است.
وی افزود: این موضوع به طور مشخص از جایی مطرح نشده و کارشناسی شده هم نیست، اما اگر قرار باشد که دوباره مسکن و شهرسازی و راه و ترابری تفکیک شود نیاز به کار کارشناسی دارد و نمی‌توان یکباره آن را اجرایی کرد.
رییس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه معتقدم فعلا زمان مناسبی برای طرح این موضوع در مجلس نیست، گفت: اما می‌توان با بررسی‌های کارشناسی و در زمان مناسب این موضوع را پیگیری کرد.
هاشمی تصریح کرد: در حال حاضر باید وضعیت دولت مشخص شود و پس از آن با طرح این موضوعات و بررسی‌های کارشناسی، مورد پیگیری قرار گیرد.