1. چرا بازیافت نخاله های ساختمانی؟
در شهر تهران 92 درصد سطح اشغال شده و بیش از 90 درصد مجوزهای صادره مربوط به تخریب و نوسازی ساختمان است. در سال 1391 مجوز ساخت 120 میلیون متر مربع زیربنا در کشور داده شده است. اگر به ازای تخریب هر یک مترمربع ساختمان 1.5 تن آوار ساختمانی به وجود آید، سالانه180 میلیون تن مصالح ساختمانی در کشور مصرف می شود.
این در حالیست که روزانه 46 هزار تن (سالانه 17 میلیون تن) پسماند ساختمانی در تهران و در کشور حدود 60 میلیون تن پسماند ساختمانی تولید می‌شود. اگر ارزش هر تن نخاله ساختمانی 50 دلار فرض شود روزانه 2.3 میلیون دلار و سالانه 840 میلیون دلار نخاله ساختمانی فقط در تهران دور ریخته می شود. این عدد در سطح ملی حداقل 3.1 میلیارد دلار مصالح ساختمانی به عنوان نخاله تولید می شود.
بررسی ها نشان می دهد، میزان بازیافت مصالح ناشی از تخریب در کشور، کمتر از 1 درصد است. در حالیکه، در هلند 90 درصد، انگلستان 45 درصد و در دانمارک 87 درصد نخاله های ساختمانی بازیافت می شوند. در 15 کشور اتحادیه اروپا از 180 میلیون تن نخاله های تولیدی، 28 درصد آن بازیافت می شود.
در یک مطالعه امریکایی، استفاده از مصالح بازیافتی در ساختمانهای فلزی به کاهش 74 درصدی مصرف انرژی، کاهش 90 درصدی مصرف مصالح، کاهش 40 درصدی مصرف آب در فرایند ساخت و کاهش 97 درصدی مواد معدنی گزارش شده است.
2. به چه کسی کارآفرین گویند؟
لیبنشتاین (1968) کسی را کارآفرین می‌داند که با اجتناب از بی‌کفایتی‌هایی که دیگران (یا سازمانها) دارند به کامیابی دست می‌یابد. ویژگی عمده دیدگاه وی آن است که تأکید می‌ورزد در دنیای واقعیات، کامیابی استثناء است و شکست قاعده می‌باشد. از نظر او کارآفرین کسی است که یکی از فعالیتهای زیر را انجام دهد:
– بازارها را یکپارچه و مرتبط سازد.
– خلاءها و شکافهای بازار را پر نماید.
– با صرف وقت، خود را درگیر تغییرات ساختاری و سازمانی نماید.
– کلیه عوامل را برای تولید و بازاریابی یک محصول مهیا نماید.
3. فرصت های کارآفرینی در صنعت بازیافت
مهم ترین محصولات به دست آمده از پردازش و استحصال پسماندهای ساختمانی وعمرانی، عبارتند از: ماسه شسته با SE بیش از 75 و دانه بندی زیر 7 میلی متر، ماسه شکسته زیر5 میلی متر، شن شکسته بادامی 13-25 میلی متر، شن شکسته نخودی 5-12 میلی متر، شن طبیعی 7-30 میلی متر، انواع ماسه بادی درجه یک، شن دانه بندی شده 2 بار شور، آجر دسته دوم، قلوه سنگ، بلوکاژ، ماسه کفی و آهن آلات ضایعاتی.
آرابگوم و همکاران(2006) از روش تحلیل سود-هزینه با نگاه به مالزی برای بررسی امکان حداقل کردن ضایعات ساخت استفاده کردند .آنها از تحلیل سود-هزینه برای نشان دادن امکان سنجی اقتصادی استفاده دوباره و بازیافت مواد ضایعات شده ناشی از ساخت کردند. آنها به این نتیجه رسیدند که با استفاده مجدد و بازیافت ضایعات ،سود حاصل درحدود 2.5 درصد کل بودجه پروژه است که مبلغ قابل توجهی است.
4. اهداف پردازش، استحصال و استفاده مجدد از پسماندهای ساختمانی و عمرانی
– تهیه مصالح خوب و ارزان قیمت(منوط به رعایت استانداردهای عملیاتی)
– جلوگیری از پر شدن مراکز دفن
– کاهش اثرات سوء بهداشتی و زیست محیطی
– کاهش هزینه های مدیریتی
– اشتغال زایی
5. مراکز دفع(تخلیه)پسماندهای ساختمانی وعمرانی شهر تهران
1- گودهای ثابت
1-1- مرکز دفع و پردازش آبعلی
1-2- مرکز دفع وپردازش آراد کوه(کهریزک)
2- گودهای متغیر
6. پیشنهادات
از آنجا که عملیات بازیافت می تواند سوددهی بالایی داشته باشد، پتانسیل زیادی در این صنعت مشاهده می شود. در این راستا، اصلاحات زیر پیشنهاد می شود:
– الگوبرداری از کشورهای موفق در جهان و استفاده از تجربیات آنها
– استفاده از فناوریهای نوین و استفاده از ماشین آلات و دستگاههای بازیافت خارجی و تولید داخلی آنها
– حمایت مالی از کارآفرینان برای ورود به صنعت بازیافت
– شناسایی سودآوری سرمایه گذاری صنعت ساختمان در حوزه بازیافت
– شناسایی نیازها و تقاضاهای بی پاسخ حوزه بازیافت
– شناسایی بازارهای آینده در توسعه کسب و کارهای حوزه بازیافت
– سیاستگذاری لازم در جهت ارائه طرح های خلاق و نوآور
– آشنا سازی سرمایه گذاران و کارآفرینان با صنعت بازیافت
– حمایت های لازم از کارآفرینان در این صنایع
– معافیت مالیات برای کارآفرینان و سرمایه گذاران صنعت بازیافت مصالح ساختمانی و نخاله ها
– ایجاد امکانات تشویقی برای سرمایه گذار مانند حق امتیازها
– با توجه به تجزیه و تحلیل های انجام شده، با اعمال و اجرای برنامه هایی چون ” همکاری دولت ، شهرداری و سازمانهای مربوط به صنعت بازیافت” “تشویق سرمایه گذاران و کارآفرینان”، “ایجاد بستر مناسب برای کارآفرینی در این صنایع “، “فرهنگ سازی”، ” اطلاع رسانی “، نو آوری و خلاقیت”، “کاهش هزینه ها”، ایجاد زیرساخت های لازم برای کارآفرینی”،” بهینه کردن مدیریت پسماندهای ساختمانی” و… می توان تقاضا را برای را ه اندازی کسب و کارهای مختلف در این راستا، تسهیل داد.