تخصیص ماشین آلات برای سبد پروژه ها
تنظیم سرمایه گذاری های فردی یکی از مهمترین برنامه هایی است که هر انسان باید در طول مدت زندگی خود انجام دهد . یکی از گزینه های این برنامه ریزی انجام سرمایه گذاری در اوراق بهادار و بطور اخص سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار می باشد. ناگفته پیداست انجام هرگونه سرمایه گذاری بدون تحلیل و بررسی توام با ریسک بسیار زیاد خواهد بود و بورس اوراق بهادار نیز از این امر مستثنی نمی باشد. تحلیل در بورس اوراق بهادار از دو زاویه کلی بررسی می شود.
الف) تحلیل وگزینش سهام بطور جداگانه و منفرد ، بدین مفهوم که تمرکز سرمایه گذار بر روی تک تک شرکت های حاضر در بورس بوده و به بررسی آنها می پردازد.
ب) تشکیل سبد سهام ، هرچند از یک دیدگاه سبد سهام حاصل مجموع سهام هر سرمایه گذار است ولی در نظریه پرتفوی ، خود سبد سهام بعنوان یک واحد در نظر گرفته شده و ریسک و بازدهی آن محاسبه می شود. بدین معنی که بازده سبد سهام صرفاً مجموع بازدهی های هر سهم نیست و البته ریسک آن نیز مجموع ریسک واحدهای تشکیل دهنده آن نخواهد بود.
در تحلیل وگزینش منفرد سهام رویکردهای تکنیکی و بنیادین عمده ترین روش های تحلیل و ارزیابی سهام را تشکیل می دهد. اما در دیدگاه دوم و در تشکیل سبد سهام نظریه هایی مانند نظریه نوین پرتفولیو ، نظریه بازار سرمایه و فرضیه بازار کارا ، مدل های شاخصی و ارزیابی عملکرد مورد استفاده قرار می گیرند.
معنی پرتفولیو
پرتفولیو به معنی سبد سرمایه گذاری ترجمه شده ، سبد سرمایه گذاری مفهومی فراتر از سبد سهام است و شامل سایر سرمایه گذاری های غیر سهم نیز می شود. به لحاظ فنی یک سبد سرمایه گذاری مجموعه کامل دارایی های حقیقی و مالی سرمایه گذاری را در بر می گیرد.
مدل مارکوتیز
در اوایل دهه 1950 فردی بنام هری مارکوتیز مدل پایه پرتفوی را بنیان نهاد. این مدل پایه اصلی نظریه مدرن پرتفولیو را تشکیل می دهد. مارکوتیز نخستین کسی بود که مفهوم تنوع در سبد سرمایه گذاری را مطرح کرد. او نخستین کسی بود که توانست به این سوال مهم که آیا ریسک یک سبد سهام مجموع ریسک تک تک سهام های تشکیل دهنده سبد است ؟ پاسخ دهد.
او مفهوم پرتفوی کارا را به نحوی مطرح کرد که دارای کمترین میزان ریسک با میزان بازده یکسان و یا بیشترین میزان بازده با ریسک یکسان باشد.
بدین معنی که سرمایه گذاران می توانند برای یک بازده معین و با تعیین بازده انتظاری سبد سهام خود ریسک سهام خود را کاهش داده و سبدی با کمترین ریسک سهام را گزینش نمایند. و یا سطح ریسک مورد علاقه خود را مشخص نموده و بازده انتظاری را بیشتر نمایند. به این ترتیب مجموعه سبدهای کارایی ایجاد می شود که اصطلاحاً آن را مرز کارا می نامند. سرمایه گذارانی که اصطلاحاً عقلایی رفتار می کنند به دنبال چنین سبدهایی خواهند بود ، زیرا این سبد ها بیشترین بازده را برای سطح معین ریسک و با کمترین ریسک برای سطح معینی از بازده را ارائه می دهند.
پس از تعیین مجموعه سبد های سهام کارا، سرمایه گذار از میان مجموعه کامل سبد های سهام باید سبدی را که بیشترین تناسب با وضع وی را دارد انتخاب نماید مدل مارکویتز تنها یک سبد سهام و سرمایه گذاری را مشخص نمی کند بلکه مرز سبد های سهام کارا را مشخص می نماید که هر یک از آنها بنا به تعریف،(در ازای سطح معینی از ریسک یا بازده منتظره) بهینه هستند.
• پرتفوی یا سبد سهام متشکل از سهام متعدد شرکتهایی است که در شرایط عادی احتمال کاهش بازده همهء داراییها تا حدودی به صفر نزدیک است و تلاشها بر این است که ریسک غیرسیستماتیک یا تنوعپذیر به حداقل ممکن تقلیل یابد. به همین جهتترکیب پرتفوی بهتر است به گونهای باشد که نوسانات مشابهی نداشته باشند یعنی زمانی که بازده یکی کاهش پیدا میکند بازده دیگری افزایش یابد در این راستا مراحل زیر توسط سرمایهگذار و یا معاملهگر در بازار رعایت میشود :
• 1- تعیین بازده مورد انتظار سبد سهام و تکتک سهام
• 2- ارزیابی وضعیت سهام مختلف و انتخاب آنها
• 3- بهینه کردن ترکیب سهام )پرتفوی (
• 4- ارزیابی پرتفوی و بازنگری در مجموعهء سهام
در روش پرتفوی مدرن مجموعه تلاشها وقف این است که بازده پرتفوی فرد سرمایهگذار به بازده بازار نزدیک شود و در وضعیت مطلوب، بازدهی بیشتر از آن به دست آورد. در این حالت پرتفوی کل بازار یک شاخص ارزیابی است که ریسک آن نیز با شاخص بتا محاسبه میشود. این تحلیل کاربرد زیادی در آنالیز ریسک و تجزیه و تحلیل بازار دارد و مبنای کار سرمایهگذاران حرفهای است .
• حال از همین موضوع در مدیریت ماشین آلات می توان بکار برد
• بدین منظور که بهترین و بهینه ترین ترکیب چیدمان ماشین آلات ما را در سرعت نتیجه کمک می کند .
• دلایل نیاز به پرتفوی :
• نیاز به وجود ماشینآلات نو و نسبتاً نو برای اجرای بهتر، سریعتر و کم هزینهتر در پروژههای صنعتی، ساختمانی، معدنی و عمرانی برای ما حیاتی است. چراکه در حال حاضر تطویل زمان پروژههای ناشی از فرسودگی این عوامل توجیح اقتصادی طرحها را از بین برده و آنها را بسیار گران تمام میکند.
• به دلیل پیشرفت تکنولوژی و به تبع آن ارزانتر تمام شدن تکنولوژی در قرن 21ام در دنیای پیشرفته و جایگزینی جنگ نابرابر با رقابت تکنولوژی نابرابر، دهه اول قرن 21ام را دهه سرعت نامیدهاند که باعث خروج کوتاهمدت این تجهیزات از مسیر مصرف برای اطمینان از انجام به موقع و سریعتر طرحها در آن وادی گردیده است.
• اصول مدیریت ماشین آلات :
• کارآیی ماشین آلات ساختمانی تابعی است از عملکرد های مولفه های اصلی آن یعنی انسان و ماشین که سهم هریک بستگی به محیطی دارد که ماشین آلات در آن بکار گرفته می شوند .
• برای افزایش بهره دهی توجه به هردو مولفه فوق الزامی است .
• برای دسترسی به هدف فوق و امکان بررسی عملکرد مولفه های آن ، باید یک تعریف کاربردی و قابل سنجش ، از آن در نظر گرفت .
• لازمه مدیریت صحیح سبد ماشین آلات , داشتن اطلاعات مکفی از برنامه ها و پروژه هاست که بدین منظور بایستی کلیه اطلاعات و گزارشات پروژه ثبت و ظبط و نگهداری شود .
• و هدف :
• تعیین بازده مورد انتظار
• ارزیابی وضعیت ماشین آلات مختلف و انتخاب آنها
• بهینه کردن ترکیب )پرتفوی (
• ارزیابی پرتفوی و بازنگری در مجموعهء ماشین آلات و پرسنل
• استفاده از بانک ماشینآلات، تجهیزات و مواد و مصالح و نیروی انسانی به ما در این مورد کمک می کند. چیزی که تمام دنیا کرده است و ما نیز میتوانیم بکنیم
• یقیناً منافع جمعی را در جهت رشد و تعالی خود و کشورمان خواهد داشت و رسالت بزرگ خود برای دستیابی به ایرانی آباد را به انجام خواهیم رساند. ما میخواهیم و به راحتی میتوانیم با تجمیع خود و استفاده از نرمافزارهای تدارک دیده شده ناوگان ماشینآلات شرکتها را نوسازی و بازده و بهرهوری کار را بالا ببریم و به عنوان یک مدیر و یا مهندس سرافراز باشیم.
• انتخاب ماشین آلات مناسب :
• در کشورهای صنعتی متخصصان ویژه ای برای این کار وجود دارد . این افراد دارای ویژگی های زیر هستند :
• تجربه بسیار زیاد و دارای تخصص در رشته خود
• اطلاعات وسیع درباره ماشین آلات مختلف رشته تخصصی خود
• به خوبی قادر هستند تولید هریک از ماشین آلات را با توجه به شرایط کار مورد نظر برآورد کرده و مناسب ترین ماشین را انتخاب کنند .
• خلاصه انتخاب ماشین آلات :
• جمع آوری و مطالعه کتابها و بروشورهای مربوط به ماشین آلات ساختمانی
• مطالعه کاتالوگ ماشین
• اجتناب از خرید ماشین آلاتی که عمر مفید آنها پایان یافته است
• ترجیح دادن ماشین آلات عام به خاص
• بررسی اقتصادی هریک از گزینه ها
• نمونه بارز و اصلی در سبد گردانی مدیریت ماشین آلات تئوری صف می باشد که در این مقال بدان می پردازیم
• تئوری صف :
• تاریخچه
تاریخچه تئوری صف به سال 1909 بر می گردد.
در این سال ارلانگ یک مهندس دانمارکی برای اولین بار مقاله ای در مورد سیستمهای مخابرات منتشر کرد .
در سال 1953 کندال برای نخستین بار مساله تئوری صف را به صورتی که امروزه شناخته می شود فرموله کرد و کاربرد های عملی آن را در مسائل مختلف نشان داد.
اجزای اصلی هر سیستم صف شامل ورودی و خدمت دهندگان می باشد. هنگام مراجعه یک مشتری هنگام در یافت خدمت دو اتفاق ممکن است بیفتد . اگر حداقل یکی از خدمت دهندگان بیکار باشد ، بلا فاصله ارائه خدمت به مشتری آغاز می گردد. اما اگر تمام خدمت دهندگان مشغول کار باشند مشتری باید منتظر باشد و به این ترتیب صف تشکیل می شود.
• هدف از حل مسئله سیستم صف مشخص کردن در صدی از زمان که سیستم
• در اثر نبودن مشتری بیکار است و زمان انتظار هر مشتری در صف
• و بهینه سازی این زمانها است
• بر حسب اینکه نحوه ورود مشتری ها به سیستم و اهنگ خروج مشتریان از آن از چه فرایند اماری پیروی می کند مدل های مختلفی برای شبیه سازی مساله صف ارائه شده است که متداولترین انهامدل کلاسیک می باشد.
• در این مدل فرض می شود زمان بین ورود متوالی دو مشتری و مدت رمان خدمت دهی از تابع توزیع نمایی پیروی می کند.در مساله بارگیری و تخلیه ماشین آلات ، کامیون ها را می توان به عنوان مشتری و لودر ها را به عنوان خدمت دهندگان شناخت. یک لودر با تعداد مشخصی کمپرسی به عنوان یک سیستم صف شناخته می شود.
• هدف از حل مساله تعیین تعداد لودر ها و کامیون ها به گونه ای که احتمال وجود کامیون به ازای هر لودر را تا جای ممکن افزایش دهد با فرض اینکه زمانهای بارگیری و سفر از توزیع اماری پواسون پیروی کنند،
• برای آشنایی کامل تر با کمک نمونه آمار های برداشت شده از پروژه ای احتمال وجود حداقل یک کامیون به ازای هر لودر با استفاده از تئوری صف را در این جا مشاهده می کنیم :
مثال :
• کندن خاک توسط بولدوزر
• بارگیری خاک کنده شده توسط لودر
• حمل خاک بارگیری شده کامیون
• تسطیح ورگلاژ توسط گریدر
• اب پاشی ، کوبیدن و تراکم توسط غلطک
• مساحت سایت: 000ر21 متر مربع
• حجم خاکبرداری: 000ر170 متر مکعب
• محل دپو : به فاصله تقریبی 5 کیلومتری سایت اصلی
• کل زمان در نظر گرفته شده برای پروژه خاکبرداری و تسطیح 22 روز کاری ، فرض بر این است ماشین آلات در هر روز کاری در دو شیفت (20 ساعت کار مفید) کار کنند.
• 22 روز جهت عملیات خاکی و 3 روز جهت تسطیح و تراکم و کوبیدن
• متوسط کارکرد D-8 : 130 مترمکعب درساعت
• حجم خاک محاسبه شده: 169040 متر مکعب
• زمان لازم جهت بارگیری کامیون توسط لودر : T1=5min
• زمان لازم جهت رفت کامیون به محل دپو: T2
• زمان لازم جهت تخلیه کامیون در محل دپو:T3
• زمان لازم جهت برگشت کامیون تخلیه شده : T4
• زمان لازم برای جهت گیری کامیون نسبت به لودر برای بارگیری مجدد: T5
• Tt= T2+T3+T4+T5
• Tc= T1+T2+T3+T4+T5
T3+T5=2min
T1=5min
T2+T4 از جدول 1
انتخاب تعداد بهینه لودر ها و کامیونها
|
A |
زمان کامل بارگیری min توسط لودر |
تعداد کامیون در ازای هر لودر |
3 |
4 |
5 |
6 |
|||||
|
B |
تعداد بارگیری ها در یک ساعت |
B=60/A |
20 |
15 |
12 |
10 |
|||||
|
C |
حجم بارگیری شده در یک ساعت کاری |
C=8XB |
160 |
120 |
96 |
80 |
|||||
|
D |
حجم بارگیری شده در یک روز کاری |
D=CX20 |
3200 |
2400 |
1920 |
1600 |
|||||
|
E |
لودر های مورد نیاز |
E=(170000/22)/D |
2.4 |
3.2 |
4 |
4.8 |
|||||
|
F |
زمان یک سیکل کامل |
Tc |
30 25 |
30 |
30 25 |
|
30 25 |
|
25 |
30 |
|
|
G |
تعداد کامیون های لازم |
G=F*E/A |
24 20 |
24 |
24 20 |
|
24 20 |
|
20 |
24 |
|
احتمال موجود بودن حداقل یک کامیون برای هر لودر
|
زمان کامل بارگیری توسط لودر |
t |
3 |
4 |
5 |
6 |
||||
|
مدت رمان یک سیکل کامل |
Tc |
25 |
30 |
25 |
30 |
25 |
30 |
25 |
30 |
|
مدت زمان سفر |
Tt |
22 |
27 |
21 |
26 |
20 |
25 |
19 |
24 |
|
تعداد کامیون به ازای هر لودر |
N |
8 |
10 |
6 |
8 |
5 |
6 |
4 |
5 |
|
R فاکتور |
R |
.14 |
.11 |
.19 |
.15 |
.25 |
.2 |
.32 |
.25 |
|
احتمال حضور حداقل یک کامیون جهت بارگیری |
Pt |
.81 |
.83 |
.79 |
.84 |
.8 |
.81 |
.78 |
80 |
انتخاب گریدر و غلطک
• گریدر G-14 با راندمان 1200 متر مبرع در ساعت
• 2 غلطک استاتیکی 14-12 تنی با راندمان 270 متر مربع در ساعت
|
نوع ماشین الات |
راندمان ساعتی |
واحد |
تعداد مورد نیار |
تعداد روز کاری |
جمع کل کارکرد |
|
بولدوزر D-8 |
130 |
M*3 |
3 |
22 |
171600 |
|
کمپرسی 8 مترمکعبی |
16 |
M*3 |
26 |
22 |
168960 |
|
لودر120 |
96 |
M*3 |
4 |
22 |
– |
|
گریدر 14-G |
1200 |
M*2 |
1 |
1 |
24000 |
|
غلطک |
260 |
M*2 |
2 |
2 |
20800 |