پس از نزدیک به ۴ دهه که با پیگیریهای آمریکا فروش هواپیماهایی مسافرتی نو به ایران ممنوع شده بود و حتی در جریان تحریمهای چندگانه امکان تعمیر یا دریافت قطعات نیز برای ناوگان ایران وجود نداشت، حالا و به دنبال اجرایی شدن توافق هستهای شرایط به طور قابلتوجهی تغییر کرده و ایران ایر میتواند پس از سالهای طولانی از هواپیماهایی نو استفاده کند.
وزارت راه و شهرسازی نخستین مذاکرات خود را شرکت هواپیمایی ایرباس را از چند هفته پیش از نهایی شدن برجام آغاز کرده بود و به فاصله چند روز پس از اجرایی شدن توافق هستهای نیز کار خود را به شکلی رسمی ادامه داد تا سرانجام در پیش قراردادی که بهمنماه سال گذشته به امضا رسید ایران قرارداد خرید ۱۱۸ فروند ایرباس جدید را به جریان بیندازد.
به گزازش ایسنا در مسیر اجرای این قرارداد ایرباس باید ۸۵ درصد از منابع اعتباری مربوط به این هواپیماها را تأمین کند و ایران در ابتدا تنها ۱۵ درصد از منابع مالی مربوط به این قرارداد ۱۰ میلیارد دلاری را به طرف فرانسوی تحویل خواهد داد.
پیچیدگی بحث فاینانس و البته مشکلاتی که بر سر نظام بانکداری ایران وجود داشت باعث شد نهایی کردن این پیشقرارداد برای چند ماه به طول بینجامد. البته در این راستا یک موضوع نیز اهمیت بسیار زیادی داشت و آن ضرورت صدور مجوز لازم از سوی وزارت خزانهداری آمریکا / اوفک/ بود.
آمریکاییها بر اساس طرحی نانوشته اعلام کردند: هر هواپیمایی که ساخت آمریکا است یا حداقل ۱۰ درصد از تجهیزات آن را شرکتهای آمریکایی تأمین میکنند باید برای فروش به ایران مجوز رسمی این سازمان را داشته باشند؛ مجوزی که صدور آن چند ماه به طول انجامید تا سرانجام با اعلام رسمی مسئولان ایرباس نهایی شود.
طبق اعلام این شرکت فرانسوی ایرباس میتواند ۱۷ فروند از هواپیماهای خود را با مجوز ارائه شده از سوی اوفک به شکل فوری به ایران تحویل دهد و احتمالاً شرایط برای فروش هواپیماهای بعدی نیز فراهم خواهد شد. حتی در گمانهزنی برخی رسانههای خارجی آمده که با دریافت این مجوز هواپیماهای بوئینگ خریداری شده از سوی ایران نیز میتوانند به زودی وارد ناوگان کشور شوند.
در شرایطی در نخستین روز از فصل سوم سال ۹۵، ورود هواپیماهای جدید به ایران نهایی شده که پیش از این وزیر راه و شهرسازی رسماً اعلام کرده بود با وجود تمام کارشکنیها ایران نخستین هواپیماهای خود را در فصل پاییز دریافت خواهد کرد؛ وعدهای که خیلی زود محقق شد تا پس از آن امکان پیگیری دیگر ابعاد در توسعه صنعت هوانوردی فراهم شود.
ایران اعلام کرده برای ۱۰ سال آینده نیاز به ۵۰۰ فروند هواپیمای مسافرتی خواهد داشت که تا کنون پیشقرارداد خرید ۱۱۸ فروند از ایرباس و حدود ۱۲۰ فروند از بوئینگ به امضا رسیده تا در صورت نهایی شدن آن خیلی زود نیمی از راه مدنظر کشور در این حوزه طی شود.
تایید صدور مجوز فروش فوری ۱۷ ایرباس به ایران
واشنگتن ارائه مجوز برای لغو ممنوعیت فروش جتهای مسافربری به ایران را آغاز کرده است.
منابع آگاه در حمل و نقل هوایی آمریکا گفتهاند که وزارت خزانهداری این کشور دو مجوز را صادر کرده که به موجب آن فروش جتهای ایرباس اروپایی به ایران ممکن شده است و انتظار میرود که اجازه فروش جتهای بویینگ نیز در روزهای آینده آغاز شود.
یک سخنگوی شرکت ایرباس تایید کرد که دو مجوز را از آمریکا دریافت کرده است که در مجموع اجازه انتقال فوری ۱۷ هواپیما را به ایران میدهد. اگرچه این شرکت هواپیماسازی در اروپا قرار دارد به دلیل تولید برخی از قطعات آن در آمریکا برای فروش به ایران نیازمند مجوز دولت آمریکاست.
ورود هواپیماهای بوئینگ نو به ایران پس از حدود چهل سال
شرکت آمریکایی بوئینگ رسما اعلام کرد : مجوز فروش نخستین هواپیماهای این شرکت به ایران را پس از حدود چهل سال به دنبال گرمی روابط تجاری آمریکا و ایران در پی توافق هسته ای کسب کرده است.
این شرکت هواپیما سازی مستقر در شیکاگو با بیانیه ایمیلی گفته است: دریافت این مجوز از یک دفتر ناشناخته وزارت خزانه داری آمریکا پس از آن صورت گرفت که بوئینگ درمورد شرایط تامین ۱۰۹ فروند هواپیمای جت مورد نیاز ایران ایر به مذاکراتش با این شرکت ادامه می دهد.
اداره کنترل دارایی های خارجی پیش از این مجوزهایی برای فروش ۱۷ فروند هواپیمای ایرباس به ایران را در چارچوب یک سفارش ۲۷ میلیارد دلاری اعلام شده در ماه ژانویه برای خرید ۱۱۸ جت صادر کرد.
مارک اسکار سخنگوی بوئینگ در این ایمیل گفت : هرگونه توافق فروش نهایی باید مطابق با مجوزی باشد که ما دریافت می کنیم.'
پیش از این آخرین فروش بوئینگ به ایران هواپیماهای جمبو جت ۷۴۷ بود که در سال ۱۹۷۷ دو سال قبل از وقوع انقلاب اسلامی درایران به این کشور تحویل داده شد.