بر این اساس و بنا به گفته متولیان صنعت کشور، هدف ایران برای سرمایهگذاری مشترک، جذب سرمایههای خارجی و تولید کالا برای عرضه در بازارهای جهانی است و در این راستا، ایران برای سرمایهگذاران، هیچ محدودیتی قائل نمیشود.
اما به نظر میرسد تمایل هیاتهای تجاری، اقتصادی و صنعتی ایتالیا در مقایسه با سایر کشورهای اروپایی، برای سرمایهگذاری در ایران بیشتر باشد، بطوری که مدیران دو شرکت بزرگ ایتالیایی «دانیلی و فاتا» که از بزرگان تولید فولاد و آلومینیوم جهان هستند، در آستانه سفر رییسجمهور ایران به ایتالیا، در ملاقاتی با رییس هیات عامل ایمیدرو، «پیشنهاد 4 میلیارد یورویی برای مشارکت در اجرای طرحهای فولاد و آلومینیوم در ایران» را ارائه کردند. همچنین شرکت «اسام اس اینسه ایتالیا» قرار است 1.5 میلیارد یورو برای تولید «ورق لولههای فولادی بدون درز» در ایران سرمایهگذاری کند. این در حالی است که پورفلاح، مشاور وزیر صنعت، معدن و تجارت، پیشنهاد فوق را خیلی دور از انتظار نمیداند. به اعتقاد رییس اتاق ایران و ایتالیا، در حال حاضر سرمایهگذاری در ایتالیا توجیه اقتصادی ندارد، بر این اساس بنگاهداران و صنتعگران ایتالیایی به کشورهایی روی میآورند که سرمایهگذاری در آن توجیه اقتصادی و سودآوری لازم را داشته باشد. از همین رو صنعت فولاد ایران به دلیل کیفیت و ظرفیت بالای تولیدی که دارد، ایتالیاییها را برای ورود به این صنعت بیشتر ترغیب میکند. اما در عین حال باید زیرساختهای لازم برای اجرای طرحهای سرمایهگذاری فراهم شود؛ چرا که نوشتن صرف تفاهمنامه در حد صفر است و چنانچه شکل عملی به خود نگیرد، هیچ گونه ارزش و توجیه اقتصادی برای کشور دربر نخواهد داشت.
پوشش اعتباری 3 میلیارد یورویی
احمد پورفلاح، مشاور وزیر صنعت، معدن و تجارت با اشاره به استقبال ایتالیاییها به سرمایهگذاری در ایران گفت: در مذاکراتی که در اتاق ایران - ایتالیا با طرفهای ایتالیایی انجام میشود، استقبال از سرمایهگذاری در ایران غیرمنتظره و بیسابقه است؛ بهطوری که سازمان ساچه ایتالیا قرار است برای پوشش اعتباری، 3 میلیارد یورو در اختیار ایران قرار دهد. رییس اتاق ایران و ایتالیا در ادامه افزود: البته تمایل به سرمایهگذاری در ایران تنها منوط به کشور ایتالیا نیست. آلمان، فرانسه و دیگر کشورها نیز تمایل زیادی برای سرمایهگذاری در ایران دارند. بر این اساس نباید فرصتسوزی کرد و باید نهایت استفاده را از موقعیتهای به وجود آمده داشت.
«فولاد» صنعت جذاب برای سرمایهگذاران
به گفته پورفلاح، بهدلیل ادامهدار بودن رکود سنگین در اروپا، سرمایهگذاری در ایتالیا توجیه اقتصادی ندارد. بر این اساس بنگاهداران و صنعتگران ایتالیایی به کشورهایی روی میآورند که سرمایهگذاری در آنها سودآوری لازم را داشته باشد.
به اعتقاد او، صنعت فولاد ایران به دلیل کیفیت و ظرفیت تولیدی بالا، جزو صنایعی است که ایتالیاییها را برای ورود به این صنعت ترغیب میکند. بهطور مثال تولیدات شرکت فولاد مبارکه اصفهان بهدلیل کیفیت محصولاتش، مورد استقبال دیگر کشورها قرار میگیرد. مشاور وزیر صنعت، معدن و تجارت، تصریح کرد: چنانچه پیشنهاد 5.5 میلیارد یورویی ایتالیاییها اجرایی شود، میتوان نیاز کشور به فولاد را از طریق تولید داخل تامین کرد و در مرحله بعد سبب میشود بازارهای صادراتی این صنایع را از دست ندهیم.
از «پیشنهاد» شوکه نشویم
رییس اتاق ایران و ایتالیا همچنین با تاکید بر اینکه نباید از پیشنهاد داده شده، شوکه شویم، تصریح کرد: زیرا این نوع سرمایهگذاریها در کشوری مثل ایران که پتانسیل بالایی دارد، دور از انتظار نیست، البته به شرط اینکه زیرساختهای لازم برای انجام اینکار فراهم شود. به گفته پورفلاح، باید مشکلات جذب سرمایه حل شود، چرا که با جذب سرمایهها حدود 35 درصد مشکلات صنایع داخلی حل خواهد شد. مشاور وزیر صنعت، معدن و تجارت، با تاکید بر اینکه باید فرصتسوزی 8 ساله دولت گذشته را جبران کرد؛ گفت: متاسفانه فضای کسب و کار کشور، در سنوات گذشته از مطلوبیت لازم برخوردار نبود؛ بطوری که در شاخصهای جهانی از رتبه پایینی در کسب و کار برخوردار بودیم. بنابراین نیاز به یک عزم جدی است تا این فضای کسب و کار در کشور را بهبود ببخشیم.
رتبه 16 فولاد ایران در جهان
رییس اتاق ایران و ایتالیا، در پاسخ به این پرسش که آیا جای امیدواری است که این شکل اجرایی به خود بگیرد، تصریح کرد: در حال حاضر این تفاهمنامه در حد صفر است، اما برای اجراییشدن آن باید طرح ارائه کرد و از طرفی شریک تجاری آن، بطور دقیق مشخص شود تا مورد ارزیابی قرار گیرد که آیا واجد شرایط برای انجام این کار هست یا خیر؛ چرا که تفاهمنامه صرف نوشتن، هیچ ارزش اقتصادی برای کشور به همراه ندارد. پورفلاح ادامه داد: به هر حال سرمایهگذار خارجی باید از یک جا شروع کند و نباید بخش دولتی یا خصوصی بخواهند روی دست هم بلند شوند، چرا که اینکار به طرحهای سرمایهگذاری لطمه میزند. از این رو باید خرمندانه عمل کرد. مشاور وزیر صنعت، معدن و تجارت، بیان کرد: از آنجایی ایران سالانه 12میلیون تن تولید فولاد دارد و در رتبه 16جهان قرار دارد، با سرمایهگذاری 5.5 میلیون یورویی ایتالیاییها دراین صنعت علاوه بر اینکه درصد بالایی از نیازهای داخل تامین میشود، از سوی دیگر صادرات این صنعت نیز افزایش خواهد یافت و ما میتوانیم بازارهای صادراتی خود را در جهان حفظ کنیم.
غولهای فولاد دنیا به ایران میآیند
بر اساس این گزارش، مدیران عامل شرکتهای «دانیلی و فاتا»، غولهای فولادی و آلومینیوم ایتالیا با «مهدی کرباسیان» دیدار کردند. این دو شرکت با ارائه پیشنهاد سرمایهگذاری در صنعت فولاد و آلومینیوم ایران خبر دادند که این برنامه در راستای گسترش روابط اقتصادی ایران و ایتالیا محسوب میشود.
شرکتهای دانیلی و فاتا در 25 سال اخیر در ایران طرحهایی در بخشهای فولاد و آلومینیوم به صورتای. پی. سی. اف (طراحی، تامین و خرید تجهیزات، اجرا و تامین مالی) به اجرا در آوردهاند.
اکنون نیز با توجه به دستاوردهای جمهوری اسلامی ایران در عرصه بینالمللی و ایجاد زمینههای بسط روابط اقتصادی با کشورهای دنیا، خواهان سرمایهگذاری در طرحهای معدنی و صنایع معدنی ایران شدهاند. با نهایی شدن تفاهمنامه مربوطه، قرار است دو طرف با تاسیس شرکت مشترک، یک طرح 6.5 میلیون تنی تولید گندله سنگ آهن و یک طرح 3میلیون تنی آهن اسفنجی در ایران به اجرا در آورند. میزان سرمایهگذاری طرف ایتالیایی 60 درصد و ایمیدرو 40 درصد خواهد بود.
سرمایهگذاری برای تولید ورق لوله
همچنین شرکت «اسام اس اینسه ایتالیا» قرار است، 1.5 میلیارد یورو برای تولید «ورق لولههای فولادی بدون درز» در ایران سرمایهگذاری میکند. مدیرعامل شرکت «اسام اس اینسه»SMS INNSE) پیشنهاد فوق را در دیدار با مهدی کرباسیان رییس هیات عامل ایمیدرو برای تولید ورقهای فولای بدون درز با فناوری بالا ارائه داد.
در این دیدار که بهرام سبحانی، مدیرعامل شرکت فولاد مبارکه اصفهان و عبدالمجید شریفی مدیرعامل شرکت ملی فولاد ایران نیز حضور داشتند، «البرتو برگانته» (Alberto Bregant)، مدیرعامل این شرکت ایتالیایی از شرایط بینالمللی ایجاد شده برای گسترش روابط ایران و با سایر کشورها به ویژه ایتالیا ابراز خرسندی کرد و اجرای این طرح را زمینهیی برای افزایش همکاریهای اقتصادی دو کشور عنوان کرد. طبق تفاهم بهعمل آمده طرفین با تاسیس شرکت مشترک، سرمایهگذاری روی «طرح تولید ورق لولههای فولادی بدون درز» انجام خواهد شد. این ورقها کاربرد وسیعی در صنعت نفت و گاز به ویژه خطوط انتقال این مواد دارند. شرکت «اسام اس» اینسه ایتالیا در حوزه طراحی و ساخت کارخانههای صنایع فلزی و همچنین تجهیزات کارخانههای ورقهای فولادی در ایتالیا و سراسر دنیا فعالیت میکند. این شرکت در سال 1993 در میلان تاسیس شد. هرچند در دهههای پیش از آن، شرکت فوق، با نامهای دیگر در اختیار شرکتهای خصوصی و دولتی ایتالیا قرار داشت.
سرمایهگذاری فرانسه در آلومینیوم
البته سرمایهگذاری در صنعت آلومینیوم ایران تنها منوط به شرکتهای ایتالیایی نمیشود.؛ چرا که شرکت «فیوز فرانسه» برای احداث کارخانه آندسازی صنعت آلومینیوم، نیز خواهان سرمایهگذاری در ایران است. بر همین اساس قائم مقام و رییس بخش خاورمیانه شرکت «فیوز» (FIVES Group) نیز در دیداری که با رییس هیات عامل ایمیدرو، داشت این پیشنهاد را اعلام کرد و بر اساس تفاهمی که این شرکت فرانسوی با ایمیدرو انجام داده است. مقرر شده دو طرف با ایجاد شرکت مشترک، سرمایهگذاری برای ساخت کارخانه تولیداند انجام دهند. به گفته قائم مقام شرکت «فیوز»، توافق ایران و گروه موسوم به 1+5 زمینههای متعددی را برای سرمایهگذاری شرکتهای خارجی در ایران فراهم آورده و شرکتهای فرانسوی از جمله فیوْز نیز خواهان افزایش همکاریها با ایران و سرمایهگذاری در طرحهای صنایع معدنی ایران به ویژه آلومینیوم شده است.اند که ماده اصلی آن از کک نفتی تشکیل شده در فرایند احیای آلومینیوم، نقش حیاتی در خطوط تولید این فلز استراتژیک دارد. گروه فیوْز، طراحی، تامین تجهیزات و ماشین آلات و نیز فرایند خطوط تولید صنایع بزرگ دنیا از جمله آلومینیوم، فولاد، شیشه، خودرو، صنایع هوایی، سیمان، انرژی، امور پشتیبانی و... را بر عهده دارد. این گروه، 203 سال پیش در شهر لیل (Lille) فرانسه تاسیس شد و از این رو خود را همپای انقلاب صنعتی اروپا معرفی میکند.