امروز
جمعه 1403.1.31
Iranian Construction Engineering and Management
مدیریت منابع آب
آیا ایران خشک می شود؟!
چند وقتی است که در فضای مجازی مقاله ای با عنوان تا بیست سال دیگر ایران خشک خواهد شد برگرفته از مقاله ای از روزنامه تایمز با هدف سیاه نمایی وضعیت کنونی کشور در بحث آب و ایجاد حس نا امیدی در میان مردم در فضای مجازی دست به دست می شود
نویسنده این مطلب به ظاهر علمی با بهره بردن از نام چند تن از برگزیدگان و نخبگان علمی ، همچون دکتر کاوه مدنی در متن خود شایعه و نیز در مقاله مورد استناد سعی در هویت دادن به شایعه مطروحه بوده اند که با تیز هوشی و درایت جناب دکتر کاوه مدنی روبرو گردیدند و دکتر مدنی با انتشار مطلبی در رد ارتباط خود با این مقاله، توضیحاتی را در این خصوص در اینستاگرام خود نوشتند که در مرجع بحران نیز باز نشر داده شد
به همین منظور جهت پاسخ به این شایعه و روشنگری در خصوص انچه به عنوان مستندات مباحث علمی در آن استفاده گردیده است مصاحبه ای انجام دادیم با جناب دکتر شاهرخ فاتح، دکترای اقلیم شناسی گرایش مخاطرات محیطی، جناب دکتر فاتح بیش از ۲۰ سال سابقه همکاری با سازمان هواشناسی کشور را دارند و نماینده پیشین سازمان در سازمان مدیریت بحران کشور و دبیر کارگروه بلایای جوی و اقلیمی هستند در ضمن ایشان در حال حاضر رییس مرکز ملی خشکسالی ومدیریت بحران سازمان هواشناسی کشور میباشند
جناب دکتر فاتح با سلام و تشکر از اینکه قبول فرمودید تا با مرجع بحران مصاحبه بفرمائید ، حتما شما این روزها شایعه ای را که با عنوان تا بیست سال دیگر ایران بر اثر خشکسالی از بین می رود را مشاهده فرموده اید این خبر را چگونه ارزیابی میکنید؟
با سلام ، بله من هم این مقاله را دیده ام ، مطلبی که در فضای مجازی در حال دست به دست شدن است احتمالا ترجمه مطلبی است که با قلم خانم نجمه بزرگمهر در روزنامه فایننشال تایمز در تاریخ ۲۱ آگوست ۲۰۱۴ چاپ شده است.
آیا این یک مقاله علمی است ؟
خیر این مطلب یک مقاله علمی نمیباشد، اصولا در این نوشته صحبت از هیچگونه مبانی علمی صورت نگرفته و فقط نظرات مسئولین پیشین و همچنین مردم عادی بازگو شده است. اصولا به نظر بنده روزنامه ها نمی توانند محل مناسبی برای جستجوی مطالب دقیق علمی و تخصصی باشند. این گونه جستجو ها را باید در نشریات معتبر و شناخته شده علمی و پژوهشی انجام داد و به آن تکیه کرد.
یعنی این مقاله را یک متخصص در زمینه خشکسالی ننوشته است ؟
اگر اصل نوشته را مطالعه بفرمایید متوجه می شوید که مستند به پایه علمی نمیباشد، به طوری که در متن مقاله انسجام مطالب وجود ندارد و فقط روزنامه وار مطالبی از چند حوزه بیان می شود.
پس این مبحث که تا بیست سال دیگر ایران بر اثر خشکسالی از بین می رود یک کار تحقیقی و علمی نیست ، پس این جمله از کجا اورده شده است ؟
این جمله از طرف هر منبعی یا شخصی بیان شده باشد بنده از مبنای پژوهشی آن اطلاعی ندارم ولی آنچه اهمیت دارد اینکه خشکسالی در کشور ما سابقه ای به قدمت تاریخ داشته کما اینکه در کتیبه های یافت شده از اعصار گذشته نیز اشاره های صریحی به آن شده است. به اعتقاد بنده از آنجا که قرار داشتن ما برروی کمربند خشک و نیمه خشک دنیا موضوع جدیدی نیست، در خصوص تاثیر عوامل طبیعی تشدیدکننده خشکسالی و کم آبی تا حد تهدید غیرقابل سکونت شدن این کشور نباید نگران بود.
آنچه در قرن و به ویژه سال های اخیر تغییر کرده افزایش جمعیت، توزیع نامتوازن آن، بهره کشی بی برنامه از ذخایر طبیعی به ویژه آب، فعالیت های توسعه ای بدون درنظر گرفتن همه الزامات، عدم توجه به آمایش سرزمین به معنای مکان یابی های نامناسب برای برخی فعالیت ها و فعالیت های نامناسب در بعضی مکان ها می باشد.
همه بررسی های علمی و دقیق و معتبر حاکی از گرم تر شدن کشور در آینده است که به معنی افزایش تبخیر و تعرق و افزایش نیاز آبی تلقی میشود. علاوه براین براساس آینده نگری های موجود، بارش ها نیز با روند کاهشی مواجه خواهد شد. در کنار این، ما با روند افزایش جمعیت نیز مواجه خواهیم بود. پیام روشن این سه اتفاق که در آینده خواهد افتاد این است که روش های گذشته حتما کار نخواهد کرد و ما باید و باید روش ها و دستورکارمان را تغییر دهیم.
در این صورت است که می توان به صراحت گفت که منابع و ظرفیت های کم نظیر این کشور درصورت مدیریت صحیح، پشتوانه ای قوی در مقابل همه انواع تهدیدات اقلیمی و طبیعی آن است.
با تشکر از محبت شما جناب دکتر فاتح ،ان شا الله در خصوص مباحث تخصصی باز هم مزاحم وقت حضرتعالی خواهیم شد.
پی نوشت:
شاهرخ فاتح ، دکترای اقلیم شناسی ، گرایش مخاطرات محیطی
۲۰ سال سابقه همکاری با سازمان هواشناسی کشور .
نماینده پیشین سازمان در سازمان مدیریت بحران کشور و دبیر کارگروه بلایای جوی و اقلیمی
رییس مرکز ملی خشکسالی ومدیریت بحران سازمان هواشناسی کشور
آرشيو مطالب...