یک اقتصاددان گفت: «الان حدود ۱۴/۵ درصد از درآمد صادرات نفت به حساب شرکت نفت واریز می‌شود و حدود ۸۵/۵ درصد باقی می‌ماند. از این عدد حدود ۳۴ درصد به صندوق توسعه واریز می‌شود و حدود ۵۱/۵ دردصد نصیب دولت می‌شود. خب الان که در سال آینده صادرات نفت ما تا حدود زیادی کم می‌شود و قیمت نفت هم پایین آمده، مجلس باید سهم صندوق را کاهش دهد و حداکثر به ۱۰ درصد برساند. اگر نمی‌خواهد سهم صندوق را کم کند باید بودجه نهاد‌های فرهنگی و غیرضروری را قطع کند. غیر از این راه هیچ راه دیگری وجود ندارد که بتوان شرایط سال آینده را مدیریت کرد. نمی‌شود که ما درآمدمان کاهش پیدا کند، اما همچنان این نهاد‌ها همان بودجه همیشگی را دریافت کنند.»
کمتر از ۲۴ ساعت دیگر بودجه سال ۹۸ در حالی تقدیم مجلس شورای اسلامی خواهد شد که حرف و حدیث‌ها در خصوص آن بسیار زیاد است. برخی معتقدند که بودجه نهاد‌های فرهنگی کم توجهی شده است و کارشناسان اقتصادی تاکید دارند که شرایط در سال آینده با توجه به کاهش صادرات نفتی و قیمت نفت، بسیار خطرناک است و دولت باید هزینه‌های خود را کاهش دهد. البته قرار بر این بود که طی هفته‌های گذشته این بودجه به صحن مجلس برود، اما با توجه به توصیه‌های رهبر معظم انقلاب قرار بر این شد تغییراتی در آن اعمال و سپس تقدیم نمایندگان شود. اما همچنان این سوال مطرح است که با توجه به شرایط کشور در سال ۹۸ بودجه باید چه مشخصات و جزئیاتی داشته باشد.
در همین خصوی مهدی پازوکی کارشناس مسائل اقتصادی طی
گفتگو با فرارو عنوان کرد: «بودجه عبارت است از حساب دخل و خرج دولت و دو قسمت دارد. یکی بخش درآمدی و دیگری بخش مخارج دولت. در بخش درآمدی ما دو منبع درآمد داریم که یکی نفت است و دیگری درآمد ناشی از مالیات. در حوزه نفت باید در نظر داشته باشیم که درآمد حاصل از صادرات ما به واسطه تحریم‌های آمریکا کاهش پیدا کرده است. شاید بد نباشد به این نکته اشاره کنم که الان بیش از ۶۵ درصد تجارت جهانی با دلار آمریکا انجام می‌شود لذا چه خوشمان بیاید و چه خوشمان نیاید، آمریکا بزرگترین اقتصاد جهان را دارد و الان توسط همین کشور ما با تحریم‌های سنگینی مواجه شده ایم؛ بنابراین ما الان از یک سو با کاهش صادرات نفت مواجه هستیم و از سوی دیگر قیمت نفت هم پایین آمده است؛ لذا درآمد دولت تا حدود زیادی کم خواهد شد.»
وی ادامه داد: «الان حدود ۱۴/۵ درصد از درآمد به حساب شرکت نفت واریز می‌شود و حدود ۸۵/۵ درصد باقی می‌ماند. از این عدد حدود ۳۴ درصد به صندوق توسعه واریز می‌شود و حدود ۵۱/۵ دردصد نصیب دولت می‌شود. خب الان که در سال آینده صادرات نفت ما تا حدود زیادی کم می‌شود و قیمت نفت هم پایین آمده، مجلس باید سهم صندوق را کاهش دهد و حداکثر به ۱۰ درصد برساند. اگر نمی‌خواهد سهم صندوق را کم کند باید بودجه نهاد‌های فرهنگی و غیرضروری را قطع کند. غیر از این راه هیچ راه دیگری وجود ندارد که بتوان شرایط سال آینده را مدیریت کرد. نمی‌شود که ما درآمدمان کاهش پیدا کند، اما همچنان این نهاد‌ها همان بودجه همیشگی را دریافت کنند.»
او افزود: «در حوزه مالیات هم من بار‌ها گفتم که با افزایش نرخ مالیات اصلا موافق نیستم، زیرا اگر افزایش پیدا کند رکود در اقتصاد ایران نیز بالا خواهد رفت، ولی تاکید دارم که باید هر فردی و نهادی که درآمدی دارد مالیات پرداخت کند. فرقی ندارد این نهاد آستان قدس رضوی باشد یا مستخدم یک شرکت. همه باید مالیات بدهند و اگر کسی درآمدی ندارد باید به کمیته امداد امام خمینی معرفی شود تا تحت پوشش قرار بگیرد. ما نمی‌توانیم در شرایط فعلی مانند گذشته عمل کنیم که خیلی‌ها یا از پرداخت مالیات معاف هستند یا به نوعی از پرداخت آن امتناع می‌کنند. ما باید یک جایی جلوی فرار‌های مالیاتی را بگیریم و به نظر من سال آینده زمان مناسبی است و با توجه به کاهش درآمد نفتی، دولت برنامه‌ای بچیند که همه مالیات خود را پرداخت کنند و معافیت مالیاتی هم به صفر برسد.»
بیشتر بخوانید: بودجه دوسقفی؛ راهکار دولت برای مقابله با تحریم
این اقتصاددان در خصوص بخش هزینه‌های دولت گفت: «حدودا دولت بالغ بر ۳۲۰ هزارمیلیارد تومان هزینه دارد. از این مبلغ حدود ۲۰۸ هزار میلیارد تومان آن درآمد غیرنفتی دولت است. بقیه آن که حدود ۱۱۲ هزارمیلیارد تومان تراز عملیاتی بودجه سال جاری منفی است. این عدد در سال گذشته حدود ۷۸ هزارمیلیارد تومان بود. خب این از بودجه نفت باید جبران شود. یعنی بخشی از این بودجه نفت صرف پروژه‌های عمرانی شود و این بودجه عمرانی هم باید به اندازه همین بودجه سال ۹۷ باشد. یعنی نباید افزایش پیدا کند. یعنی باید پول نفتی که صرف بودجه زیربنایی می‌شود به بودجه جاری انتقال پیدا کند؛ بنابراین یا باید سهم صندوق کاهش پیدا کند یا بودجه‌های نهاد‌های فرهنگی قطع شود. زیرا اصلا صندوق با توجه به اقتصاد مقاومتی برای همچنین مواقعی تشکیل شده است.»
وی تصریح کرد: «بنابراین من امیدوارم نمایندگان مجلس و عقلای قم به منافع ملی بیاندیشند. ببینید ما سال آینده حدود ۱۰۰ هزارمیلیارد تومان باید حقوق پرداخت و حدود ۷۰ هزارمیلیارد تومان به صندوق‌های بازنشستگی کمک کنیم. حالا به این‌ها ۴۲ هزارمیلیارد تومان یارانه را که آقای احمدی نژاد روی دست دولت گذاشته را هم باید اضافه کنیم. نکته جالب این است که آقای احمدی نژاد الان معتقدند که می‌توان به هر فرد ۵۰۰ هزار تومان یارانه پرداخت کنیم. ما الان که یارانه ۴۵ هزار تومان است ۴۲ هزار میلیارد هزینه روی دست دولت گذاشته است. حالا شما حساب کنید اگر قرارباشد ۵۰۰ هزار تومان پرداخت شود چه اتفاقی در کشور رخ خواهد داد.»
او ادامه داد: «در چنین شرایطی حداقل من هیچ راه دیگری جز کاهش سهم صندوق یا حذف بودجه‌های فرهنگی به ذهنم نمیرسد. ما باید این سهم را به ۱۰ درصد برسانیم یا بودجه تمام دانشگاه‌های درجه سه و چهار و پنج را که در اثر نفوذ نمایندگان در شهر‌های مختلف تاسیس شده، حذف کنیم. زیرا می‌دانید که خیلی از این دانشگاه‌ها به دلیل روابط تاسیس شده است و ما در پایان دولت اصلاحات حدود ۵۶ دانشگاه و واحد آموزش عالی دولتی در کشور داشتیم، اما زمانی که آقای روحانی دولت را از آقای احمدی نژاد تحویل گرفتند این تعداد به ۱۵۴ دانشگاه رسیده بود و الان بیش از ۱۶۰ واحد دانشگاه دولتی در کشور داریم که همه از بودجه دولتی پول دریافت می‌کنند.»