معماری و شهرسازی
قانون نظام مهندسی به ضمانت اجرایی نیاز دارد
با آنکه حدود بیست سال از تهیه و تدوین قانون نظام مهندسی می گذرد، اما محتوای آن همچنان قابل استفاده برای فعالان های ساختمانی است؛ اما مشکل اینجاست که این قانون ضمانت اجرایی ندارد.این گفته دکتر غفرانی رییس سازمان نظام مهندسی استان تهران است که در گفت وگو با دنیای اقتصاد بیان کرد.
او می گوید: اگر قانون اجرا نمی‌شود، یکی از دلایل آن عدم همکاری شهرداری‌هاست و اگر شهرداری ها همکاری کنند، حدود 90 درصد قانون اجرا خواهد شد. به اعتقاد دکتر غفرانی، اگر حوزه‌های مدیریت شهری اعم از شهرداریها و شوراهای شهر، مدیران راه و شهرسازی، نظام مهندسی و مردم با همدیگر همراهی کنند، میتوان در جهت ساخت بهتر ساختمان‌ها، شناسنامه فنی ملکی را با رعایت قوانین صادر کرد.
در حال حاضر قوانین سازمان نظام مهندسی تا چه اندازه در کشور رعایت می شود؟
سازمان نظام مهندسی،قوانینی تدوین و بیان کرده است که به تبع آن، آیین‌نامه‌ها و مقررات ملی ساختمان نیز تدوین شده و تکلیف کرده اند که ساختمان براساس آنها ساخته شود. اگر مبنا را قانون و مقررات ملی ساختمان بدانیم، 50 درصد ساخت و سازهای کشور از این آیین‌نامه تبعیت می‌کنند که این رقم در شهر تهران به علت بالا بودن تمکن مالی، بیشتر است و برای فنی بودن ساختمان هزینه پرداخت می‌کنند. در شهر تهران حدود 60 تا 70 درصد این اصول و قواعد رعایت می‌شود.
در زمینه اجرای قانون و مقررات ملی ساختمان چه فاصله‌ای با کشورمای پیشرفته داریم؟
محتوای قانون ما تاحدودی با کشورهای پیشرفته تفاوت دارد ولی مقررات ملی ساختمان در کشورهای توسعه‌یافته بیشتر رعایت می‌شود. دلیل رعایت بیشتر این مقررات در کشورهای توسعه یافته این است که در این کشورها، یک همسویی را میتوان مشاهده کرد چون ساخت و ساز نتیجه مشارکت عوامل مختلفی است. در ساخت یک ساختمان، اولین کسی که ساخت را شروع می‌کند، مالک یا کارفرما است که باید معتقد به این باشد که رعایت مقررات ملی ساختمان می‌تواند منجر به ساخت یک ساختمان باکیفیت از نظر فنی و بهرهوری شود. در مرحله بعدی، مسئولین حوزه مدیریت شهری که مجوز ساختمان را صادر می‌کند، ناظرین عالی که وزارت راه و شهرسازی متولی آن است و سازمان نظام مهندسی در جهت هدایت مهندسین، باید همسو و همراه باشند. همکاری شهرداریها به عنوان مرجع صدور پروانه نیز اهمیت خود را دارد.
در مجموع میتوان گفت، مقررات ملی ساختمان در کشور رعایت می‌شود، ولی هر کدام ازاین عوامل اگر به وظایف خود به درستی عمل نکنند، می‌توانند سایر عوامل را متاثر سازند.
مشکل از اینجا ناشی می‌شود که مسئولین، دست‌اندرکاران و مالکان هنوز به باور مهندسی نرسیده‌اند.
ما مشکل کمبود و فقدان مهندس و دانش مهندسی در کشور نداریم، مشکل ما این است که هنوز باور در مردم جامعه ایجاد نشده است که با رعایت قوانین و دانش مهندسی، ساختمان با کیفیت بهتری ساخته می‌شود و عمر بیشتری خواهد داشت.
مهندسین ما به دلیل اینکه در گذشته برنامه‌ریزی خوبی نداشته و به حرفه خودشان مسلط نبوده‌‌اند، باور آنها نیز ضعیف شده است. شهرداریها هم به دلیل مسائل مالی، پروژه ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد. جمع این عوامل باعث شده است نتوانیم به درصد قابل قبولی از اجرای مقررات ملی ساختمان در کشورمان دست پیدا کنیم.
چگونه میتوان این باور و فرهنگ را درمیان مهندسان و پیمانکاران کشور ایجاد کرد؟
اصولا مهندسان کشور باید با اخلاق مهندسی و عمل به قانون، این باور را در خود تقویت کنند. مردم جامعه هم باید به این جمع‌بندی برسند که مهندسان، امین آنها در امور ساخت و ساز هستند و باید از دانش فنی آنها استفاده کنند.
در زمینه استفاده از فناوریهای نوین ساختمان، در حال حاضر در چه وضعیتی هستیم؟
در بخش ساختمان در سالهای اخیر شاهد پیشرف خوبی در زمینه ظهور فناوریهای نوین بوده ایم. استفاده از فناوریهای نوین در ساختمان در حال حاضر یک ضرورت محسوب می‌شود و در واقع استفاده از آنها ، موجب بهرهوری و صرفه‌جویی در انرژی در ساخت وساز، حذف آلودگی‌های صوتی و سبک‌سازی در ساختمان می‌شود.
در استان تهران، در حدود 50 درصد ساخت و سازها از فناوریهای نوین ساختمان استفاده شده و مواد جدید جایگزین مواد و مصالح قدیمی می‌شود. در سازمان نظام مهندسی کمیته‌ای وجود دارد به نام کمیته فناوریهای نوین و استاندارد ساختمان که با استفاده از یک تیم مدیریتی بر آموزش و اطلاع‌رسانی برای استفاده از فناوریهای نوین، تمرکز کرده و در این زمینه فرهنگ‌سازی می‌کند. قصد این کمیته، شناساندن مواد و مصالح باکیفیت است.
به نظر شما، آیا ضرورتی برای اصلاح و بازنگری قانون نظام مهندسی وجود دارد؟
هم اکنون حدود 18 سال از عمر قانون نظام مهندسی می‌گذرد. قانون‌گذار، این قانون را در زمان خودش، خوب تدوین کرده و در آن زمان مترقی بوده و در حال حاضر نیز دچار مشکلات زیاد نیست. یکی از عمده‌ترین مشکلات ما، عدم اجرای قانون است. به هرحال با توجه به شرایط روز دنیا، قانون نظام مهندسی هم به بازنگری در بعضی بخش‌ها نیاز دارد.
همکاری شما با شهرداریها برای اجرای هر چه بیشتر قانون به چه منوال است؟
به طور کلی یکی از مشکلاتی که در عدم اجرای قانون وجود دارد، شهرداریها هستند.
به بیان دیگر، اگر قانون اجرا نمی‌شود، یکی از دلایل آن عدم همکاری شهرداری‌هاست. اگر شهرداری ها همکاری کنند، حدود 90 درصد قانون اجرا خواهد شد. معتقدم اگر دلسوزی در قبال ساختمان که در واقع سرمایه‌های ملی محسوب می‌شوند، وجود داشته باشد، باید به اجرای هر چه بیشتر قانون کمک شود.
از این دیدگاه، شهرداریها باید کمک بیشتری در اجرای قانون نمایند، زیرا شهرداریها طبق قانون ابزار برخورد با متخلفان را دارند.
لطفا کمی درباره شناسنامه فنی ملکی و ضرورت اجرای آن توضیح دهید.
معنی شناسنامه فنی ملکی، اجرای کامل مقررات ملی ساختمان است. شناسنامه فنی ملکی هویت یک ساختمان است، از این لحاظ که هر فرد خریدار با دیدن این شناسنامه از کلیه زوایای آشکار و پنهان ساختمان آگاه می شود، اعم از اینکه نقشه‌های ساختمان را چه کسی طراحی کرده ، چه اسکلت و فونداسیونی اجرا شده و سایر اطلاعات ساختمان.باید تلاش شود شناسنامه فنی ملکی ساختمان با رعایت ضوابط و استانداردها صادر شود و دراین صورت، این شناسنامه بسیار باارزش است.
سازمان نظام مهندسی استان تهران در حال حاضر یک روند صعودی و رو به رشد دارد. اگر حوزه‌های مدیریت شهری اعم از شهرداریها و شوراهای شهر، مدیران راه و شهرسازی، نظام مهندسی و مردم با همدیگر همراهی کنند، میتوان در جهت ساخت بهتر ساختمان‌ها، شناسنامه فنی ملکی را با رعایت قوانین صادر کرد.
ما در تلاش هستیم بین این پنج رکن همسویی ایجاد کنیم. ساخت فنی و استاندارد مستلزم صرف هزینه اولیه بالاتر است، ولی بعد از ساخت، این هزینه با مزایای ایجاد شده جبران خواهد شد. قانون نظام مهندسی مصوب سال 1374 برای اجرای کامل، نیازمند یک الزام است و وزارت راه و شهرسازی به عنوان متضمن اجرای آن عمل می‌کند.
آرشيو مطالب...